Wypadek przy pracy

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

Wszystkie elementy muszą  zaistnieć jednocześnie, aby zdarzenie, któremu uległ pracownik, mogło być zakwalifikowane za wypadek przy pracy.
Niektóre wypadki są traktowane na równi z wypadkami przy pracy. Zalicza się do nich wypadek, któremu pracownik uległ:

  • W czasie podróży służbowej, chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań
  • Podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony
  • Przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

 

Do wypadków przy pracy zalicza się:

  • Wypadek śmiertelny ? wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 m-cy od dnia wypadku
  • Wypadek ciężki ? wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, tj. utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozpoznawczej lub inne uszkodzenia ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne  zeszpecenie lub zniekształcenie ciała
  • Wypadek zbiorowy ? wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

 

W razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek:

  • Zabezpieczyć miejsce wypadku
  • Zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym
  • Podjąć niezbędne środki eliminujące lub ograniczające zagrożenie
  • Niezwłocznie zawiadomić inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy
  • Niezwłocznie ustalić okoliczności i przyczyny wypadku
  • Zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom
  • Sporządzić właściwą dokumentację wypadku.

Pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli jego stan jego zdrowia na to pozwala, jest obowiązany niezwłoczne zawiadomić o wypadku swojego przełożonego.

Okoliczności i przyczyny wypadków ustala powołany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi:

  • Pracownik służby BHP
  • Społeczny inspektor pracy

U pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy, w skład zespołu powypadkowego wchodzi:

  • Pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby BHP, albo specjalista spoza zakładu pracy ( zamiast pracownika służby bhp)
  • Przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ( zamiast społecznego inspektora pracy ? w przypadku, gdy u pracodawcy nie działa społeczna inspekcja pracy).

Jeżeli pracodawca nie może utworzyć zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół, w skład którego wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu.

Czynności dokonywane przez zespół powypadkowy:

  • Oględziny miejsca wypadku, stanu technicznego urządzeń oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych  okoliczności , które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku
  • Sporządzenie szkicu lub wykonanie fotografii miejsca wypadku
  • Wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala
  • Zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków wypadku
  • Zasięgnięcie opinii lekarza, a w razie potrzeby innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku
  • Zebranie innych dowodów dotyczących wypadku
  • Dokonanie kwalifikacji prawnej wypadku
  • Określenie wniosków i środków profilaktycznych, w szczególności wynikających z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym nastąpił wypadek

Zespół powypadkowy jest obowiązany wykorzystać materiały zebrane przez organy prowadzące śledztwo lub dochodzenie, jeżeli materiały te zostaną mu przekazane
Jeżeli wypadek miał rozmiar katastrofy albo spowodował zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, zespół powypadkowy wykorzystuje ustalenia zespołu specjalistów, powołanego przez właściwego ministra, wojewodę lub organ sprawujący nadzór, do ustalenia przyczyn wypadku oraz wyjaśnienia problemów technicznych i technologicznych.
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy ( nie później niż 14 dni od dnia zawiadomienia o wypadku) w niezbędnej liczbie egzemplarzy, który wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową doręcza pracodawcy w celu zatwierdzenia:

  • Dla poszkodowanego ? oryginał
  • Dla PIP ? kopia
  • Dla organu założycielskiego lub jednostki sprawującej nadzór ( na żądanie) ? kopia
  • Dla ZUS, jeżeli poszkodowany ubiega się o odszkodowanie ? kopia
  • Dla pracodawcy sporządzającego dokumentację powypadkową ? kopia

Pracodawca zatwierdza protokół powypadkowy nie później niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia. Jeśli do treści protokołu zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego wskutek wypadku śmiertelnego pracownika, pracodawca powinien zwrócić niezatwierdzony protokół zespołowi powypadkowemu. Po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, zespół powypadkowy sporządza nowy protokół ( nie później niż 5 dni) i doręcza go pracodawcy wraz z poprzednim niezatwierdzonym.
Zatwierdzony protokół powypadkowy zakład pracy doręcza:
Poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego członkom rodziny zmarłego pracownika
Właściwemu inspektorowi pracy w razie wypadków śmiertelnych, ciężkich lub zbiorowych
Organowi założycielskiemu zakładu pracy lub jednostce sprawującej nadzór nad zakładem ? na żądanie.
Pracodawca prowadzi rejestr  wypadków przy pracy na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych.
Pracodawca przechowuje dokumentację powypadkową w aktach przez 10 lat wraz z załącznikami.